Lög­reglu­for­ing­inn og al­þing­is­mað­ur­inn

Arn­ar Jens­son lög­reglu­for­ingi hef­ur áhyggj­ur af því að efn­að fólk, sem sæt­ir ákær­um, geti bor­ið hend­ur fyr­ir höf­uð sér af meiri krafti en ör­yr­kjar og ein­stæð­ir for­eldr­ar. Und­ir þetta sjón­ar­mið Arn­ars tók al­þing­is­mað­ur­inn Pét­ur Blön­dal í spjall­þætti og sagði vara­samt þeg­ar ákært fólk borg­ar mik­ið fyr­ir varn­ir. Hann sagði sak­laust fólk, sem sæt­ir ákæru, eiga að mæta fyr­ir dóm­ara og segj­ast sak­laust. Meira þurfi sak­laust fólk ekki.Ef sjón­ar­mið Pét­urs eru al­menn á Al­þingi munu Arn­ar Jens­son og þeir sem hugsa ein­sog hann eiga auð­velt með að fá lög­um breytt þann­ig að skorð­ur verði sett­ar á varn­ir þeirra sem sæta ákær­um, sama hvort fólk er sak­laust eða sekt. Merki­legt er að heyra menn ein­sog einn af æðstu starfs­mönn­um rík­is­lög­reglu­stjóra og al­þing­is­mann finna að því að ákært fólk leiti leiða til að verja sig og borgi mik­inn kostn­að af vörn í op­in­ber­um refsi­mál­um. Áfram kem­ur fram hörð gagn­rýni á dóms­kerf­ið. Dav­íð Odds­son sagði ný­ver­ið dóms­kerf­ið að­eins ráða við gæslu­varð­hald­súr­skurði og sjoppu­rán og nú bæt­ir Arn­ar Jens­son um bet­ur og seg­ir dóm­ara jafn­vel ótt­ast ríkt og öfl­ugt ákært fólk. Þessu neita dóm­ar­ar. En eru full­yrð­ing­ar um van­hæfi dóm­stóla ekki al­vöru­mál? Er ekki al­vöru­mál þeg­ar al­þing­is­mað­ur og lög­reglu­for­ingi eru sam­mála um að ákært fólk eigi að hafa tak­mark­að­ar leið­ir til að verj­ast ákær­um? Eða skipta öll þessi orð engu máli í ljósi þess hverj­ir sögðu þau?Enn og aft­ur tek­ur Baugs­mál­ið sviðs­ljós um­ræðna um op­in­ber refsi­mál. Nú er það Arn­ar Jens­son sem set­ur það mál í kast­ljós­ið. Merki­legt af hon­um að velja það mál þeg­ar hann fjall­ar um varn­ir ákærðs fólks og hvort ekki eigi að setja skorð­ur við því hvern­ig fólk verst op­in­ber­um refsi­ákær­um. Það mál sem Arn­ar og fé­lag­ar lögðu af stað með er fall­ið. Það féll vegna þess að ákær­urn­ar héldu ekki. Eng­inn er þess um­kom­inn í dag að segja til um hversu stór­an þátt öfl­ug­ar og dýr­ar varn­ir sak­born­inga eiga í þeirri nið­ur­stöðu eða hvað slæ­leg vinnu­brögð Arn­ars og fé­laga vógu þungt. Víst er að mála­til­bún­að­ur Arn­ars og fé­laga hans reynd­ist hald­laus og það litla sem eft­ir er af mál­inu, eft­ir ára­lang­ar rann­sókn­ir þar sem ekk­ert hef­ur ver­ið til spar­að, er nú í hönd­um ann­arra en þeirra sem hófu leik­inn. Upp­haf­legu rann­sak­end­urn­ir og ákær­end­urn­ir eru ekki leng­ur þátt­tak­end­ur. Kannski tókst öfl­ug­um verj­end­um að forð­ast rétt­ar­slys. Kannski þurfti ekki verj­end­ur til og kannski hefði að­ferð Pét­urs Blön­dal dug­að, það er að ákærða fólk­ið hefði bara sagt við dóm­ar­ana að það væri sak­laust.Þar sem lög­reglu og ákær­end­um er fal­ið mik­ið vald er ekki nokk­ur leið að taka und­ir með lög­reglu­for­ingj­an­um um að skorð­ur verði sett­ar við því með hvaða hætti ákært fólk get­ur var­ist. Það er vand­með­far­ið vald sem ákær­end­ur hafa og það hlýt­ur að vera krafa allra að þeir sem sæta ákær­um, eink­um og sér í lagi sak­laust fólk, megi og eigi að gera allt sem það get­ur í bar­átt­unni við hið mikla vald til að leiða fram sak­leysi sitt.

Lög­reglu­for­ing­inn og sið­ferð­is­mörk­in

Lög­reglu­for­ing­inn Arn­ar Jens­son skrif­ar grein í Morg­un­blað­ið í gær þar sem hann strá­ir efa­semd­um um heið­ar­leika Blaðs­ins. Til­efn­ið er frétta­út­tekt Blaðs­ins um sér­tæk­ar að­ferð­ir lög­regl­unn­ar. Arn­ar er þess full­viss að frétta­út­tekt­in hafi ver­ið unn­in til þess eins að draga úr gildi hans sem vitn­is í Baugs­mál­inu. Rök lög­reglu­for­ingj­ans eru tær og klár, rit­stjóri Blaðs­ins er bróð­ir manns sem hef­ur „hald­ið ut­an­um fjöl­miðla­fyr­ir­tæki Baugs”. Frek­ari sann­an­ir virð­ist lög­reglu­for­ing­inn ekki þurfa, sest nið­ur og full­yrð­ir á prenti að þann­ig sé þetta. Blað­ið hafi ver­ið not­að af Baugi til að rýra trú­verð­ug­leika Arn­ars. Sé það rétt hjá Arn­ari að Blað­ið hafi með ein­hverj­um hætti opn­að dyr efa­semda, þá er það jafn ljóst að Arn­ar gekk inn um dyrn­ar, óboð­inn, með grein sinni sem reynd­ar ger­ir það helst að kalla á spurn­ing­ar og svör. Svör­in hef­ur hann en spurn­ing­arn­ar hver sem les.Arn­ar á að minnsta kosti tvo fé­laga. Hann not­ast við þá nafn­lausa í grein sinni og báð­ir eru þeir viss­ir um ann­ar­leg­an til­gang Blaðs­ins. Ann­ar þeirra er blaða­mað­ur og hann sagði lög­reglu­for­ingj­an­um að það væri aug­ljóst að frétta­skrif Blaðs­ins, sem nátt­úr­lega eru Baugi full­kom­lega óvið­kom­andi, væru til þess gerð að varpa rýrð á Arn­ar. Sá blaða­mað­ur sem þann­ig tal­ar mið­ar vænt­an­lega út frá eig­in sið­ferð­is­mati og þess vegna er knýj­andi að vita hver hann er og hvar hann starf­ar, til þess að les­end­ur geti var­að sig á hon­um. Blaða­mað­ur sem læt­ur stjórn­ast af fólki og skrif­ar frétt­ir í þeim til­gangi sem Arn­ar og vin­ur hans halda er vond­ur blaða­mað­ur og hann ber að var­ast. Þess vegna er nauð­syn að frétt­ist hver hann er.All­ar til­gát­ur Arn­ars Jens­son­ar eru meira en sér­stak­ar. Það eitt er svo sem í góðu lagi. Hitt er al­var­legra að ætla má að það sið­ferð­is­þrek sem hann ætl­ar öðru fólki sé sótt í hans eig­in við­mið. Að hann lát­ist stjórn­ast. Fyr­ir til­vilj­un heyrði ég rit­höf­und­inn Hall­grím Helga­son svara spurn­ingu um hvaða mál séu verstu mál nú­ver­andi rík­is­stjórn­ar. Hall­grím­ur hóf upp­taln­ing­una á þess­um mál­um: Baugs­mál­ið, Ír­aks­mál­ið... Má vera að rit­höf­und­ur­inn hafi rétt fyr­ir sér að Baugs­mál­ið, sem var alls ekki helsta mál­ið í frétta­út­tekt Blaðs­ins, hafi all­an tím­ann ver­ið pól­it­ískt og Arn­ar og aðr­ir í lög­regl­unni hafi ver­ið þær tusk­ur sem þeir ætla öðr­um að vera. Dav­íð Odds­son sagði eitt sinn að ef Baugs­mál­ið væri pól­it­ískt myndu dóm­stól­ar bara henda því, sem þeir og gerðu.Skrif lög­reglu­for­ingj­ans og þær kröf­ur sem hann ger­ir til sönn­un­ar­færslu varpa kannski ljósi á smán­ar­lega út­reið mála hans fyr­ir dóm­stól­um, svo sem ein­sog Mál­verka­föls­un­ar­máls­ins og Baugs­máls­ins. Brýnt er að Arn­ar og aðr­ir í hans liði hafi í huga hversu óg­ur­legt vald þeim er fal­ið og þess er kraf­ist að þeir fari vel með vald­ið og von­andi er Arn­ar oft­ast kröfu­harð­ari við sjálf­an sig en hann var í Morg­un­blaðs­grein­inni. Hvern­ig sem Arn­ar læt­ur skal hann aldr­ei kæfa um­ræðu um vinnu­brögð lög­reglu. Til þess eru fjöl­miðl­ar of sterk­ir og sjálf­stæð­ir, þrátt fyr­ir hið eitr­aða peð, hinn veik­gerða blaða­mann sem er vin­ur lög­reglu­for­ingj­ans. 

Lögg­an og fjöl­miðl­ar

„Lands­sam­band lög­reglu­manna lýs­ir yf­ir furðu sinni á „frétta­út­tekt” Blaðs­ins á liðn­um dög­um. Í um­fjöll­un Blaðs­ins hef­ur ver­ið fjall­að um meint brot fjölda lög­reglu­manna í tengsl­um við rann­sókn fíkni­efna­brota fyr­ir um 10 ár­um. Er því þar m.a. hald­ið fram að um 40 lög­reglu­menn hafi gerst brot­leg­ir í starfi og lát­ið að því liggja að um­fjöll­un­in sanni að lög­regl­an á Ís­landi sé spillt og ekki treyst­andi fyr­ir aukn­um rann­sókn­ar­heim­ild­um.”
Þetta er bein til­vitn­un í vef Lands­sam­bands lög­reglu­manna. Lög­regl­an kveink­ar sér und­an því að Blað­ið fjalli um mál sem hafa kom­ið upp þeg­ar lögg­an hef­ur beitt óhefð­bundn­um að­ferð­um, sem er með­al þess sem rætt er um að lög­regl­an fái víð­tæk­ar heim­ild­ir til að gera þeg­ar grein­ing­ar­deild­in þeirra verð­ur að veru­leika. Það er ekk­ert að því að Blað­ið styðj­ist með­al ann­ars við eldri mál við um­fjöll­un­ina. Svo al­var­legt var það mál að skipa varð sér­stak­an sak­sókn­ara til að rann­saka starfs­hætti lög­regl­unn­ar. Sett­ur sak­sókn­ari ákærði ekki vegna efa um að sak­fell­ing næð­ist fram. Það eru starfs­hætt­ir sem eru ekki virt­ir jafnt nú og þá ein­sog ný­leg dæmi sanna. Þrátt fyr­ir að lög­reglu­menn hafi ekki ver­ið ákærð­ir er ekk­ert sem seg­ir að fjöl­miðl­ar megi ekki og eigi ekki að segja frá svo viða­mik­illi rann­sókn á störf­um lög­regl­unn­ar, ein­mitt nú þeg­ar vald­svið henn­ar verð­ur auk­ið. Blað­ið greindi frá rann­sókn­inni og vitn­aði með­al ann­ars í mikla sam­an­tekt dóms­mála­ráð­herra. Lög­reglu­mönn­un­um þyk­ir það vond blaða­mennska og segja: „Þyk­ir Lands­sam­bandi lög­reglu­manna með ólík­ind­um að við­kom­andi blaða­menn leyfi sér að setja frá sér slík ósann­indi þar sem fjöldi lög­reglu­manna er sak­að­ur um brot í op­in­beru starfi. Með þess­ari fram­setn­ingu eru þeir lög­reglu­menn born­ir röng­um sök­um og efn­is­tök blaða­manna æru­meið­andi.” Svo bæt­ir lög­regl­an því við að hér á landi sé spill­ing í lögg­unni eng­in í sam­an­burði við Evr­ópu­lönd, hvað sem sú full­yrð­ing þýð­ir.Lög­regl­an er ekki yf­ir gagn­rýni haf­in. Lög­regl­unni er fal­ið mik­ið vald og lög­regl­unni ber að fara með það af virð­ingu og nær­gætni. Í frétta­út­tekt­um Blaðs­ins voru nefnd mörg dæmi um að lög­regl­an hafi gert meira en við hin­ir venju­leg­ir borg­ar­ar höf­um álit­ið að lög­regl­an gerði. Með­al ann­ars kom fram að yf­ir­menn í lög­regl­unni sögðu í bréf­um að mál hafi ver­ið svæfð, jafn­vel al­var­leg og um­fangs­mik­il fíkni­efna­af­brota­mál. Það sem þar var sagt var ekki Blaðs­ins, það var hins veg­ar Blað­ið sem sagði frá því, það var Blað­ið sem sagði frá rann­sókn­um og Blað­ið birti til dæm­is yf­ir­lýs­ingu vitn­is sem kvart­aði sár­an und­an lög­regl­unni. Vissu­lega hef­ur Blað­ið geng­ið nær lög­regl­unni en flest­ir frétta­miðl­ar hafa gert. Blað­ið hafn­ar því að vera und­ir­lægja valds­ins. Það fell­ur lög­regl­unni ekki í geð. Í lok yf­ir­lýs­ing­ar lög­regl­unn­ar seg­ir: „Lands­sam­band lög­reglu­manna tel­ur um­fjöll­un Blaðs­ins í þessu máli til marks um óvönd­uð efn­is­tök og í hróp­legu ósam­ræmi við fag­lega blaða­mennsku sem al­mennt ein­kenn­ir fjöl­miðla hér­lend­is.” Er víst að hægt sé að treysta því að lög­regl­an sé dóm­bær­ust um hvað sé fag­leg­ast og hvað ekki? Senni­lega er hún ekki dóm­bær­ust á það, alls ekki þeg­ar hún sjálf á í hlut.

Pól­it­ík og pen­ing­ar

Mesti þung­inn er úr próf­kjör­un­um að sinni og eft­ir stend­ur að þátt­tak­end­ur hafa var­ið tug­um millj­óna í bar­átt­una. Blað­ið hef­ur leit­að til nokk­urra fram­bjóð­enda og spurst fyr­ir um kostn­að og reikn­ings­skil. Fæst­ir hafa get­að eða vilj­að svara fyr­ir um hvað bar­átta þeirra kost­aði, hver borg­aði og hvort tekj­ur allra hafa ver­ið gefn­ar upp. Þeir fram­bjóð­end­ur sem ætla sér ekki að svara þess­um spurn­ing­um falla svo sem ágæt­lega í það lands­lag sem hér hef­ur ver­ið. Pól­it­ík­us­ar hafa hing­að til kom­ið í veg fyr­ir að þeir þurfi að gera grein fyr­ir fjár­reið­um flokka og fram­boða.Au­mar til­lög­ur flokk­anna, um að þeir þurfi að skila inn bók­haldi, en það verði ekki opn­að al­menn­ingi munu líta dags­ins ljós. Lengra ganga flokk­arn­ir ekki á móti kröf­um lýðs­ins, lýð­ræð­ið er í hættu hafa hörð­ustu varn­ar­menn flokk­anna sagt. Á sama tíma upp­lýs­ist að fram­boð og jafn­vel flokk­ar hafa greitt laun­uð­um starfs­mönn­um svarta pen­inga vegna vinnu við kosn­inga­und­ir­bún­ing.Fari svo að bók­hald flokk­anna verði lok­að og það að­eins sent rík­is­end­ur­skoð­anda og það­an verði vald­ir þætt­ir birt­ir þjóð­inni er það sýnd­ar­lýð­ræði og á ekk­ert skylt við það opna sam­fé­lag sem við vilj­um hafa. Það er rök­studd­ur grun­ur um að flokk­ar eða fram­bjóð­end­ur hafi borg­að svart og í sjálfu sér er ekk­ert sem seg­ir að það verði ekki gert aft­ur, því gangi vilji þeirra eft­ir sem vilja banna að fyr­ir­tæki styrki flokk­ana, er leið hinna svörtu pen­inga áfram op­in. Þeir eru til sem kunna alla klæki sem þarf til að efl­ast. Það breyt­ist ekki þó rík­is­end­ur­skoð­andi fái bók­hald­ið til skoð­un­ar, bók­hald sem mun inni­halda stór­aukna rík­is­styrki og með­ferð flokk­anna á þeim.Eng­inn hef­ur svar­að hvað verð­ur gert til að ný fram­boð eigi kost á að keppa við þau sem fyr­ir eru þeg­ar flokk­um verð­ur ekki heim­ilt að sækja sér pen­inga til at­vinnu­lífs­ins held­ur fái fram­lög frá hinu op­in­bera, sem ef­laust verða mið­uð við styrk þeirra á þingi hverju sinni. Ein­fald­ast er að öll fram­lög verði gerð sýni­leg og með­ferð stjórn­mála­flokka á pen­ing­um verði öll­um sýni­leg og þann­ig geta kjós­end­ur með­al ann­ars tek­ið mið af ágæti flokk­anna þeg­ar milli þeirra er val­ið.Kraf­an um op­ið bók­hald er skýr. Það er ekki svar við henni að einn fái að sjá fjár­reið­urn­ar, eða jafn­vel að­eins huta þeirra. Hver sem vill á að fá að vita hver borg­ar hverj­um. Ásak­an­ir um að sterk hags­muna­sam­tök hafi borg­að tugi millj­óna í kosn­inga­sjóði væru ekki til stað­ar hefðu flokk­arn­ir ekki sér­stöðu um­fram alla aðra hér á landi. Víð­ast er þessu hag­að með öðr­um hætti og á með­an flokk­arn­ir vilja ekki sýna öll spil­in eru uppi efa­semd­ir. Auð­vit­að.

Hval­köts­sala hins op­in­bera

Eitt­hvað það aula­leg­asta sem gert hef­ur ver­ið lengi er sam­komu­lag Ein­ars K. Guð­finns­son­ar sjáv­ar­út­vegs­ráð­herra og Krist­jáns Lofts­son­ar hvala­fang­ara. Það er svo fjarri öllu lagi að sam­komu­lag þeirra fé­laga hafi eitt­hvað með sjálfs­ákvörð­un­ar­rétt ís­lensku þjóð­ar­inn­ar að gera, asna­strik þeirra hafa ekk­ert með okk­ur hin að gera. Það er reynd­ar með hrein­um ólík­ind­um að fé­lag­ar Ein­ars í rík­is­stjórn Ís­lands hafi lagt bless­un sína yf­ir þessa lif­and­is vit­leysu.Eft­ir að þeir fé­lag­arn­ir ákváðu vit­leys­una hef­ur hver þvæl­an rek­ið aðra. Þeir fé­lag­ar gleymdu að fá út­tekt á ma­tvinnslu­stöð­inni í Hval­firði og enn er óvíst hvort af­urð­ir af þeim sjö hvöl­um sem þeir veiddu geti far­ið til mann­eld­is. Svo er hitt að það skipt­ir kannski engu máli, eng­ir kaup­end­ur hafa fund­ist að kjöt­inu og ekki er nokk­ur mögu­leiki að við Ís­lend­ing­ar ét­um kjöt­ið þeirra Krist­jáns og Ein­ars, og varla þeir sjálf­ir. Aug­ljós eft­ir­sjá greip þá fé­laga þeg­ar þeir höfðu skot­ið sjö af þeim níu hvöl­um sem þeir ætl­uðu að fanga. Fyr­ir­slátt­ur­inn fór langt með að toppa aðra vit­leysu í mál­inu, ástæð­an var sögð sú að dimmt væri í nóv­emb­er og veð­ur vá­lynd. Hver vissi það ekki? Vissu Krist­ján og Ein­ar ekki að hval­veið­ar voru ekki stund­að­ar á þess­um árs­tíma áð­ur en þeir hlupu á sig og ruku af stað? Kom þeim á óvart að dimmt er stór­an hluta sól­ar­hrings­ins í nóv­emb­er? Eða var ástæð­an fyr­ir því að veið­um var hætt sú að nóg er að eiga verð­laus­ar af­urð­ir af sjö stór­hvel­um og ástæðu­laust var að bæta meiru við þær verð­lausu af­urð­ir?Mik­ið má vera ef asna­skap­ur­inn hef­ur ekki fælt marga Ís­lend­inga frá því að vilja að við tök­um upp hval­veið­ar á ný. Trú­leg­ast er helsti ávinn­ing­ur þeirra fé­laga sá að hafa fælt fólk frá þeirra eig­in mál­stað og þeir hafa trú­leg­ast unn­ið til þess að ekki verð­ur minnsti vilji með­al Ís­lend­inga til að byrja þar sem frá var horf­ið fyr­ir tutt­ugu ár­um. Með þess­um ein­stöku veið­um hef­ur þjóð­in orð­ið fyr­ir skaða, álit okk­ar út á við hef­ur beð­ið hnekki, við er­um ekki eins mark­tæk í um­ræðu um um­hverf­is­mál eins og helst yrði á kos­ið og Ís­lend­ing­ar þurfa að gjalda kjána­skap­ar­ins hér og þar í heim­in­um.Ef sjáv­ar­út­vegs­ráð­herra hefði vilj­að taka al­vöru ákvörð­un um hval­veið­ar þá væri stað­an önn­ur. Þá hefði þurft að kynna veið­arn­ar með fyr­ir­vara, at­huga hverj­ir hefðu vilj­að veiða, hverj­ir gætu unn­ið af­urð­irn­ar til mann­eld­is og hver hefði vilj­að borða kjöt­ið. Ekk­ert af þessu var gert. Við höf­um orð­ið að at­hlægi og Ís­lend­ing­ar verða að gjalda vit­leys­unn­ar hér og þar. Við höf­um ekki með nokkr­um hætti sýnt heims­byggð­inni að við virð­um okk­ar eig­in sjálfs­ákvörð­un­ar­rétt, alls ekki. Auk álits­hnekk­is þarf að kosta til hundr­uð­um millj­óna til að reyna hvað hægt er að gera til að draga úr af­leið­ing­um vit­leys­unn­ar og senni­lega kem­ur það í hlut Ein­ars K. Guð­finns­son­ar sjáv­ar­út­vegs­ráð­herra eða ann­arra ker­fisk­arla að gera allt sem þeir geta til að fá Jap­ana til að víkja af leið og kaupa af okk­ur kjöt­ið. Það yrði til að kór­óna þvæl­una að þjóð­in kosti hundr­uð­um millj­óna til að draga úr af­leið­ing­um hvala­vit­leys­unn­ar og að ís­lenska rík­ið þyrfti að standa í hval­kjöts­sölu. Hver var til­gang­ur­inn og sáu þeir sem ráða ekki vit­leys­una fyr­ir?

Óhefð­bund­in lög­regla

Tíma­mót verða um ára­mót þeg­ar grein­ing­ar­deild lög­reglu verð­ur að veru­leika. Svo merki­lega vill til að á sama tíma eru um tíu ár frá því fjöru­tíu lög­reglu­menn voru tald­ir hafa brot­ið lög með starfs­hátt­um sín­um. Þeir beittu óhefð­bundn­um að­ferð­um, en grein­ing­ar­deild­in fær vænt­an­lega heim­ild­ir til þess sama og verð­ur gert heim­ilt að not­ast við það sem kall­ast óhefð­bundn­ar að­ferð­ir.Er ekki rétt að staldra við og at­huga hvort lög­regl­an hér sé und­ir það bú­in að fá víð­tæk­ari heim­ild­ir en hún hef­ur nú? Það er ekki sjálf­gef­ið að svo sé, og það er ekki held­ur sjálf­sagt mál að treysta því sem sagt er um ágæti lög­regl­unn­ar og starfs­hátta henn­ar. Lög­regl­an hef­ur feng­ið ákúr­ur frá dóm­stól­um vegna vinnu­bragða og ver­ið gerð aft­ur­reka með stór mál. Fyr­ir tíu ár­um er tal­ið að sann­ast hafi að lög­reglu­menn hafi brot­ið af sér í starfi þrátt fyr­ir að sak­sókn­ari hafi ekki treyst sér til að ákæra sök­um þess að vafi lék á um hvort lög­reglu­menn­irn­ir yrðu sak­felld­ir. Þann­ig var­úð­ar­sjón­ar­mið ákæru­valds­ins eru ekki allt­af not­uð í dag, en það er ann­að mál.Í rann­sókn­inni sem gerð var fyr­ir ára­tug um starfs­hætti lög­regl­unn­ar, það er óhefð­bundn­ar að­ferð­ir, sagði Arn­ar Jens­son, sem var yf­ir­mað­ur fíkni­efna­lög­regl­unn­ar, í skýrslu: „Mjög al­gengt var að skýrsl­ur sem inni­héldu upp­lýs­ing­ar um al­var­leg brot, jafn­vel stór­an inn­flutn­ing eða dreif­ingu fíkni­efna, hafi ver­ið lagð­ar í skjala­skáp án nokk­urr­ar rann­sókn­ar vegna anna við aðr­ar rann­sókn­ir, fjár­skorts eða mann­fæð­ar.“ Rann­sókn­in laut ekki síst að vitn­eskju um að Frank­lín Stein­er, af­kasta­mik­ill fíkni­efna­sali, nyti sér­rétt­inda lög­reglu. Í því ljósi er merki­legt að rýna í texta Arn­ars Jens­son­ar. Lög­regl­an for­gangs­rað­aði sam­kvæmt því sem Arn­ar sagði og kaus að rann­saka ekki upp­lýs­ing­ar um al­var­leg brot, jafn­vel stór­an inn­flutn­ing og dreif­ingu fíkni­efna. Ekki er unnt að taka und­ir að það hafi ver­ið gert vegna fjár­skorts ein­sog Arn­ar seg­ir. Önn­ur mál voru val­in til rann­sókn­ar með­an stór­mál­in gleymd­ust. Þetta gerð­ist þeg­ar lög­regl­an beitti óhefð­bundn­um að­ferð­um. Er­um við viss um að lög­regl­an, sem fær aukn­ar heim­ild­ir, stundi ekki leng­ur að­ferð­ir ein­sog Arn­ar Jens­son lýsti hér að of­an? Er­um við viss um að þeir sem fara með lög­reglu­vald­ið séu und­ir aukna ábyrgð og aukn­ar heim­ild­ir bún­ir? Nei, það er­um við ekki.Ný­ver­ið sagði frá því hér í Blað­inu, að lög­regl­an segð­ist hafa ver­ið að prófa lang­drægni eig­in tal­stöðv­ar­kerf­is í hest­húsa­hverfi að kvöldi til. Lög­reglu­þjónn­inn sem var að prófa kerf­ið er eig­in­kona sókn­ar­prests og í næsta hest­húsi var sókn­ar­nefnd að funda um eig­in­mann lög­reglu­þjóns­ins, það er sókn­ar­prest­inn. Full­trú­ar í sókn­ar­nefnd­inni voru þess full­viss­ir áð­ur að fund­ir þeirra væru hle­rað­ir og um kvöld­ið í hesta­húsa­hverf­inu styrkt­ist trú þeirra á að svo hafi ver­ið. Tal­ið er víst að lög­regl­an hafi þá beitt óhefð­bundn­um að­ferð­um, ekki til að upp­lýsa glæp, nei, held­ur til að hlera sókn­ar­nefnd að störf­um. Lög­regl­an vís­ar öllu á bug, seg­ist ekki einu sinni eiga hler­un­ar­bún­að. Er það svo? Nauð­syn­lega vant­ar svör.

Pól­it­ískt rétt

Jón Magnússon lögmaður heldur áfram umfjöllun um innflytjendamál, og að sjálfsögðu í Blaðinu. Grein Jóns er hér óstytt: 

"Á for­síðu Frétta­blaðs­ins 6. nóv­emb­er var ekki­frétt til­eink­uð „pól­it­ískri rétt­hugs­un”. Yf­ir for­síð­una stóð „Stefna Frjáls­lyndra í mál­um inn­flytj­enda vek­ur ugg”. Hvaða stefna er það sem vek­ur slík­an ugg? Sú stefna að Ís­lend­ing­ar hafi um það að segja hvaða út­lend­ing­ar komi til lands­ins og fái að setj­ast hér að. Þessi for­síðu­frétt er í anda „pól­it­ískr­ar rétt­hugs­un­ar” sem birt­ist með­al ann­ars í  þess­ari vit­lausu fyr­ir­sögn Frétta­blaðs­ins og þeirri rit­stjórn­ar­stefnu Morg­un­blaðs­ins að ekki megi segja frá því ef fólk af er­lendu bergi brot­ið ger­ist sekt um af­brot eða ann­að jafn­vel þó það séu frétt­ir.  Stefna Frjáls­lyndra í inn­flytj­enda­mál­um vek­ur ekki ugg, það er rangt og vond blaða­mennska að setja ekki­frétt­ir upp með þess­um hætti og and­stætt hlut­lægri um­fjöll­un um mál.  Við sem höf­um leyft okk­ur að benda á þau vanda­mál sem við stönd­um frammi fyr­ir ef ekki verð­ur spyrnt við fót­um er­um sak­að­ir um for­dóma. For­dóm­ar eru hleypi­dóm­ar eða ógrund­að­ir dóm­ar. Dóm­ur byggð­ur á rök­um eða stað­reynd­um er ekki for­dóm­ur. Mál­flutn­ing­ur okk­ar er byggð­ur á stað­reynd­um en ekki for­dóm­um. Það eru þeir sem gagn­rýna okk­ur sem ger­ast sek­ir um for­dóma, að gera okk­ur upp skoð­an­ir og hrein­lega segja ósatt um hverj­ar skoð­an­ir okk­ar eru. Við vör­um við þeirri þró­un sem hér get­ur orð­ið með áfram­hald­andi að­streymi út­lend­inga. Við höld­um því fram að það sé ekki leng­ur nein stjórn á þessu að­streymi og stjórn­kerf­ið ráði ekki við neitt. Magn­ús Þór Haf­steins­son, vara­for­mað­ur Frjáls­lynda flokks­ins, benti raun­ar rétti­lega á þetta á Al­þingi í vor. Eng­inn hef­ur for­dæmt það fólk sem hing­að hef­ur kom­ið. Við höf­um hins veg­ar kraf­ist þess að brugð­ist verði við til að við get­um stjórn­að þró­un­inni og mót­að það vel­ferð­ar­sam­fé­lag á Ís­landi sem við vilj­um stefna að.  Sam­fylk­ing­in hef­ur ákveð­ið að leggj­ast í stóra vörn fyr­ir frjálst að­streymi út­lend­inga til lands­ins. Sam­fylk­ing­unni er frjálst að hafa þá skoð­un en tals­mönn­um henn­ar er hins veg­ar ekki heim­ilt að gera öðr­um upp skoð­an­ir og bregða þeim um kyn­þátta­for­dóma eða að reyna að vekja ótta fólks gagn­vart út­lend­ing­um eins og tals­menn Sam­fylk­ing­ar­inn­ar hafa haft á orði gagn­vart mál­flutn­ingi okk­ar.  Hvergi í orð­um okk­ar gæt­ir  for­dóma. Tals­menn Sam­fylk­ing­ar­inn­ar ótt­ast hins veg­ar öfga­lausa um­ræðu um vanda­mál­ið og kjósa að reyna að drepa um­ræð­unni á dreif og gera þá tor­tryggi­lega sem þora að fjalla um þetta brýna hags­muna­mál allra Ís­lend­inga. Ég hef sett fram þá skoð­un að ég vilji ekki fá hing­að til lands þá sem ég kalla syni Allah og á  þá við þá ein­stak­linga sem játa ís­lam og gera kröfu til að sjar­ía-lög gildi og hafa í öll­um lönd­um Evr­ópu þar sem þeir hafa kom­ið tek­ið lög­in í eig­in hend­ur hafi þeir tal­ið það nauð­syn­legt með heið­urs­morð­um, of­beldi og af­tök­um, sbr. morð á stjórn­mála­leið­toga og kvik­mynda­leik­stjóra í Hol­landi. Þetta eru stað­reynd­ir en ekki for­dóm­ar. Það hef­ur auk held­ur ekk­ert með virð­ingu eða virð­ing­ar­leysi gagn­vart ís­lam að gera. Það hef­ur held­ur ekk­ert með þá  ját­end­ur ís­lams að gera sem hér búa og hafa ver­ið nýt­ir þjóð­fé­lags­borg­ar­ar. Ég ber hins veg­ar ekki virð­ingu fyr­ir öfga­fyllstu túlk­un hvorki ís­lams né ann­arra trú­ar­bragða. Vand­inn er sá að nú hafa öfga­menn­irn­ir tek­ið yf­ir í ís­lamskri boð­un og það er þar sem ég staldra við og geri kröfu til þess að við stönd­um við ákvæði stjórn­ar­skrár lýð­veld­is­ins um mann­rétt­indi og mann­helgi.  

 Fjöl­menn­ing­ar­þjóð­fé­lag er óskapn­að­ur ef það fel­ur í sér af­slátt af þeim gild­um mann­úð­ar og mann­rétt­inda sem hér ríkja. Pól­it­ísk rétt­hugs­un má aldr­ei leiða til þess að eng­inn þori að taka til máls um það sem máli skipt­ir af ótta við for­dóma þeirra sem telja sig hafa einka­rétt á því hvað má segja og hvað ekki. Fjöl­miðl­ar sem úti­loka eðli­lega um­ræðu eða búa til rang­ar ekki­frétt­ir í anda „pól­it­ískr­ar rétt­hugs­un­ar” eru for­dóma­full­ir og hættu­leg­ir."

Obbobobb!

Sé mér til undrunar, víða í bloggheimum, að framkvæmdastjóri Samfylkingarinnar hafi hótað mér þegar hann talaði um aðgerðir Samfylkingarinnar gegn Blaðinu vegna þess að ég vildi ekki þýðast hann í innri málefnum ritstjórnar.

Þetta er oftúlkun, framkvæmdastjórinn var sennilega bara í fýlu, samskonar og allir þeir Framsóknarmenn voru í þegar þeir hringdu þegar fylgið tálgaðist af þeirra flokki og fjölmiðlar greindu frá. Mér er lífsins ómögulegt að taka fljótfærnisleg orð framkvæmdastjórans sem hótun, og þá hótum um hvað, heldur einhver að hann ætli að lemja mig?

Sá siður hefur skapast að hagsmunafólk í stjórnmálum hringir í fjölmiðla og skammast jafnvel þegar eitthvað bjátar á, til dæmis þegar kjósendum fækkar. Það er bara allt í lagi og kannski átti ég ekkert að vera að segja frá þessu símtali. Fannst það bara skondið og var í svo lifandi góðu skapi þegar ég skrifaði þetta að mér var bara skemmt.

Ömm­ur á þing

Enn hafa kon­ur ekki náð að rétta sinn hlut gagn­vart körl­um í þeim próf­kjör­um sem fram hafa far­ið. Enn er fátt sem bend­ir til að kon­um fjölgi sem heit­ið get­ur á Al­þingi við kosn­ing­arn­ar í vor, en enn er von í þeim próf­kjör­um sem eft­ir eru. Sú stað­reynd hversu kon­ur eiga erf­itt upp­drátt­ar í stjórn­mál­um er al­vöru­mál og það er al­vöru­mál hversu fá­ar kon­ur sækj­ast eft­ir valda­stöð­um og ekki síð­ur hversu erf­itt þær eiga upp­drátt­ar.Þó kon­ur séu færri en karl­ar í flest­um fram­boð­um er það eitt og sér ekki skýr­ing á hversu fá­ar þeirra ná í allra fremstu röð. Það er eitt­hvað að, valda­störf hljóta að vera jafnt fyr­ir kon­ur sem karla, en hvað veld­ur því hversu seint okk­ur mið­ar í eðli­leg­an far­veg?Hlust­aði á préd­ik­ara á Ómega, sem sagði það skýrt sam­kvæmt orði guðs, að kon­an eigi að vera heima, gæta bús og barna og að þær eigi ekki að stjórna land­inu. Það sagði hann vera verk karla. Sem bet­ur fer eru ekki marg­ir sömu skoð­un­ar, eða hvað? Kannski ekki í orði, en á borði?Máli sínu til stuðn­ings sagði préd­ik­ar­inn fal­lega sögu af eldri konu í Kópa­vogi, lág­vax­inni og góðri. Fyr­ir­mynda­römmu sem fórn­aði sér fyr­ir aðra í fjöl­skyld­unni og gætti þess sér­stak­lega að eng­inn liði skort og all­ir væru sæl­ir og all­ir fengju nægju sína. Am­en, sagði préd­ik­ar­inn. Am­en. Að hugsa sér hvern­ig sam­fé­lag við ætt­um ef góða am­man í Kópa­vogi og nokkr­ar aðr­ar þann­ig ömm­ur hefðu far­ið út fyr­ir heim­il­ið, inn á Al­þingi og lof­að allri þjóð­inni að njóta gæsku sinn­ar og vits. Má vera að þá væri ekki skort­ur á úr­ræð­um fyr­ir veikt fólk, eng­ir biðl­ist­ar á sjúkra­hús­um, nóg væri til af fólki sem sinnti börn­um, veiku fólki, og hærri laun væru greidd til þeirra okk­ar sem ann­ast okk­ur þeg­ar við get­um það ekki sjálf, ým­ist vegna ald­urs eða veik­inda? Má vera að ef ömm­urn­ar hefðu ver­ið ko­snar á þing í stað nokk­urra mið­aldra kalla þá væru ör­lít­ið færri sendi­ráð á okk­ar veg­um hér og þar í heim­in­um, við hefð­um aldr­ei stutt inn­rás í ann­að land og kannski væru líf­eyr­is­rétt­indi ömmu á þingi ekk­ert miklu betri en ömmu í Kópa­vogi? Ömm­urn­ar á þingi myndu kannski gæta þess þar, rétt ein­sog þær gera heima fyr­ir, að öll­um líði nokk­uð vel og að eng­inn í fjöl­skyld­unni mæti af­gangi og þess vegna gengi það bara aldr­ei að mis­muna fólki ein­sog mið­aldra karl­arn­ir hafa gert.Er ekki kom­inn tími á að við fá­um ömm­urn­ar til að láta til sín taka þar sem sem flest­ir fái not­ið? Það er nefni­lega verk að vinna til að jafna kjör­in, gæta að þeim sem erf­itt eiga, jafna skatt­greiðsl­ur þann­ig að þeir sem mest hafa borgi í sama hlut­falli og þeir sem minna hafa og minna eiga.Ef préd­ik­ar­inn hef­ur rétt eft­ir guði, að kon­an eigi að vera heima og gæta bús og barna, má þá vera að Al­þingi og stjórn­ar­ráð telj­ist til heim­il­is­ins okk­ar allra og þang­að sár­vanti ömm­ur? Inn­tak sögu préd­ik­ar­ans af góðu ömm­unni var fínt, og því fínna verð­ur það sem fleiri fá not­ið.  

Frjás­lyndi þjóð­ern­is­flokk­ur­inn

Eiríkur Bergman Einarsson skrifar forvitnilega grein í Blaðið í dag. Þar segir:

"Þeir eru af sama meiði en heita mis­mun­andi nöfn­um í ólík­um lönd­um. Í Dan­mörku er það Pia Kærsga­ard sem fer fyr­ir Danska þjóð­ar­flokkn­um, í Nor­egi fór Carl I Hag­en fyr­ir Fram­fara­flokkn­um svo­kall­aða áð­ur en hin svip­fríða Siv Jens­en tók við kefl­inu. Í Frakk­landi var það Þjóð­ar­fram­varða­hreyf­ing Le Pen, í Hol­landi hinn myrti Pim Fortuyn, í Aust­ur­ríki fór Jörg Hai­der fyr­ir Frels­is­flokkn­um. Í Belg­íu kenna þeir sig við flæmska blokk og í Bret­landi er Sjálf­stæð­is­flokk­ur Stóra-Bret­lands að störf­um. Á Ís­landi er það Fjáls­lyndi flokk­ur­inn með Magn­ús Þór Haf­steins­son fremst­an í flokki. Ís­land fyr­ir Ís­lend­inga?Það var á tí­unda ára­tug ný­lið­inn­ar ald­ar sem þjóð­erni­söfga­flokk­ar fóru á nýj­an leik að ná fót­festu í stjórn­mála­lífi víða í Evr­ópu, eft­ir að hafa tek­ið sér stöðu gegn inn­flytj­end­um. Þjóð­ern­is­hug­mynd­ir hafa löng­um fall­ið í frjó­an jarð­veg víða í Evr­ópu og hafa jafn­framt fund­ið sér far­veg í stjórn­mála­lífi víða í álf­unni, þótt mis­jafnt geti ver­ið í tíma og rúmi hvern­ig og hvar um lönd far­veg­ur kyn­þátta­hyggj­unn­ar ligg­ur. Ein­hverra hluta vegna hef­ur slík­ur stjórn­mála­flokk­ur ekki kom­ið fram á sjón­ar­svið­ið á Ís­landi, fyrr en nú að Frjáls­lyndi flokk­ur­inn virð­ist ætla að helga sér þetta svið stjórn­mál­anna. Hér er auð­sjá­an­lega um mark­vissa stefnu­breyt­ingu að ræða. Í síð­ustu viku rit­aði Jón Magn­ús­son, lög­mað­ur og von­ar­pen­ing­ur flokks­ins, grein hér í blað­ið þar sem hann boð­aði að Ís­land ætti að vera fyr­ir Ís­lend­inga. Síð­an hef­ur Magn­ús Þór Haf­steins­son hald­ið úti sama mál­flutn­ingi í svo til öll­um fjöl­miðl­um. Þetta er þó ekki í fyrsta sinn sem álíka þjóð­ern­is­hug­mynd­ir koma fram í stjórn­mála­um­ræðu hér á landi. Fyr­ir tæp­um tutt­ugu ár­um var hér starf­andi fé­lags­skap­ur­inn Nor­rænn kyn­stofn sem barð­ist gegn því að Ís­lend­ing­ar myndu bland­ast fólki af er­lend­um upp­runa. Fé­lag ís­lenskra þjóð­ern­is­sinna sem stofn­að var á Suð­ur­landi skömmu fyr­ir alda­mót­in var svo næst í röð­inni til að halda uppi merkj­um kyn­þátta­hyggj­unn­ar hér á landi. Fé­lag­ið var aldr­ei fjöl­mennt og logn­að­ist út af eft­ir að einn forsp­rakki þess var dæmd­ur fyr­ir niðr­andi um­mæli um fólk af afr­ísk­um upp­runa sem hann við­hafði í for­síðu­við­tal­i við DV í febrú­ar 2001 und­ir heit­inu „Hvíta Ís­land“. Fé­lag fram­fara­sinna, und­ir for­ystu Hjart­ar J. Guð­munds­son­ar, tók þá við mál­inu og hélt til skamms tíma úti álíka mál­flutn­ingi á vef­síð­unni www.fram­far­ir.net. Nú hef­ur Frjáls­lyndi flokk­ur­inn (sem þá er orð­ið and­heiti) sem­sé tek­ið við kefl­inu. Breyt­ir flokka­kerf­inuEft­ir að kvóta­mál­ið datt út úr stjórn­mála­um­ræð­unni hér á landi hef­ur Frjáls­lyndi flokk­ur­inn ver­ið í nokk­urri til­vist­ar­kreppu og virð­ist ætla að finna sér til­veru­grund­völl með and­stöðu við inn­flytj­end­ur. Með því móti fær­ir flokk­ur­inn sig inn í þekkt mengi stjórn­mála­við­horfa í Evr­ópu, sem bygg­ir á hug­mynd­um um sér­stöðu þjóð­ar­inn­ar. Við­horf­ið geng­ur út á að inn­streymi fólks af er­lend­um upp­runa grafi á ein­hvern hátt und­an þjóð­inni og því verði að girða land­ið af, einn­ig í menn­ing­ar­legu til­liti. Slík­ir flokk­ar hafa átt ógn­væn­legu fylgi að fagna víða um álf­una á und­an­förn­um ár­um og því gæti þessi breyt­ing á stefnu flokks­ins haft af­drifa­rík­ar af­leið­ing­ar í för með sér fyr­ir flokka­kerf­ið hér á landi. Til að mynda hlýt­ur út­spil­ið að úti­loka sam­starf við Sam­fylk­ingu og Vinstri græna eft­ir næstu kosn­ing­ar."